نویسنده: حامد رشیدی
معادلات سیاسی و امنیتی در قاهره همچنان بر هم ریخته است. به جرأت میتواند گفت که مصر از نوعی آنارشی رنج میبرد که حاصل دخالت مستقیم نظامیان در قدرت است. سقوط دولت مرسی به واسطه اقدامات ارتش از یک سو و برخی بیتدبیریهای اخوان المسلمین در دوران حکومتداری از سوی دیگر و از همه مهم تر، دخالتهای ایالات متحده آمریکا ورژیم اشغالگر قدس و عربستان سعودی در معادلات داخلی مصر سبب شد تا قاهره چهرهای مخدوش پیدا کند. به راستی این چهره مخدوش چه زمانی ترمیم خواهد شد؟
زمانی که ملت مصر دیکتاتور قاهره را سرنگون کردند، مطالبات مشخصی از دولت جدید خود داشتند. در ابتدای سال 1390، قبل از سرکار آمدن دولت محمد مرسی، بیش از نیمی از کسانی که در نظر سنجی موسسه "پیو" در مصر مورد پرسش قرار گرفتند خواستار لغو قرار داد صلح کمپ دیوید با تل آویو بودند. در همین نظرسنجی آمده بود که اکثریت مصریها خواهان تبعیت قوانین کشورشان از آموزههای قرآن هستند. نکته جالب توجه اینکه اکثر شهروندان مصری در نظرسنجیهای متعدد خواستار حضور احزاب مذهبی در راس معادلات سیاسی کشور خود بودند. با این وجود در همان دوران پرحرارت (ماههای اولیه سقوط مبارک) نیز اکثر شهروندان مصری با حضور گروههای افراطی و تکفیری در قدرت مخالف بودند. به عبارت بهتر، شهروندان مصری خواستار استقرار حکومتی مسلمان، متعادل و با فاصله از رژیم صهیونیستی و متعاقبا ایالات متحده امریکا بودند. در سال 2012 میلادی روزنامه الاهرام مصر اعلام کرد که مطابق یک نظرسنجی فراگیر، اکثر مردم مصر روابط خود و ایالات متحده آمریکا را بحرانی دانسته بودند. به عبارت بهتر، امریکا ستیزی ملت مصر در جریان تحولات سیاسی سه ساله اخیر این کشور کاملا محرز است. دلیل این مسئله نیز حمایتهای مستمر سران دو حزب دموکرات و جمهوریخواه از دیکتاتوری حسنی مبارک بوده است. این آمریکا ستیزی همچنان در میان ملت مصر وجود دارد و از بین نرفته است. اگرچه بخش زیادی از مردم مصر از حکومتداری و اداره قدرت توسط اخوان المسلمین و مرسی ناراضی بوده اند، اما تنفر از ایالات متحده امریکا و رژیم صهیونیستی همچنان در بین انقلابیون وجود دارد.
آنچه مسلم است اینکه بحران و آَشوب همچنان مصر را فرا گرفته است. اخوان المسلمین مصر به شدت از ارتش این کشور برای برکناری رئیس جمهور اسلام گرای مصر انتقاد کرد و شیوه حکومت ارتش مصر را با آدولف هیتلر مقایسه کرد. از اوایل ماه جنوری که محمد مرسی، رئیس جمهور سابق مصر در پی ماهها اعتراض با کودتای ارتش از قدرت برکنار شد، دولت این کشور تلاشهایی را برای غیرقانونی اعلام کردن فعالیتهای اخوانالمسلمین آغاز کرد. تاکنون دهها تن از مقامات ارشد اخوانالمسلمین از جمله محمد بدیع، رهبر آن به اتهام تحریک مردم به اعمال خشونت بازداشت شدهاند. در پی برکناری مرسی، صدها تن از هواداران او که اکثر آنها از اعضای اخوانالمسلمین هستند، در جریان درگیری با نیروهای نظامی در این کشور کشته شدند. اخوانالمسلمین در سال 1954 رسما توسط مقامات نظامی مصر منحل شده بود، اما این حزب بار دیگر در اوایل سال جاری به عنوان سازمانی غیردولتی به ثبت رسید. این گروه همچنین رسما حزب آزادی و عدالت را به عنوان شاخه سیاسی خود در سال 2011 میلادی و در پی انقلاب مردمی مصر در این کشور ایجاد کرد. محمد مرسی رهبر این حزب توانست در جریان انتخاباتی که در سال 2012 میلادی در این کشور برگزار شد، به عنوان اولین رئیس جمهور پس از سقوط حکومت حسنی مبارک به قدرت برسد.
ظاهرا هدف از این انتقادات جلب حمایت از اخوان المسلمین و تظاهرات برنامه ریزی شده آنها علیه ارتش و کودتای سوم جولای آنها است. حامیان ارتش مصر نیز در نظر دارند این هفته تظاهراتی را در مرکز قاهره به مناسبت آغاز جنگ مصر علیه اسرائیل در سال 1973 برگزار کنند که این امر احتمالات دوباره درگیریهای خشونت آمیز را میان دو طرف افزایش خواهد داد.
بیانیه اخوان المسلمین در حالی منتشر شد که کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در تلاش برای کاهش بحران سیاسی مصر در حال بازدید از قاهره است. وی اخیرا با جنرال عبدالفتاح السیسی فرمانده ارتش مصر ملاقات کرد.
دولت مصر اعلام کرد که برای مصادره داراییهای اخوانالمسلمین اقدام خواهد کرد. در پی سرکوبهای پس از خلع قدرت محمد مرسی، فعالیت شبکه اخوانالمسلمین در مصر ممنوع شده است. دولت مصر میگوید این مصادره همچنین شامل خدمات اجتماعی گستردهای از جمله بیمارستانها، مکاتب و خیریهها میشود که اخوانالمسلمین ارائه میکند. دادگاه مصر اخیرا به منع فعالیت اخوانالمسلمین حکم داده بود و اکنون این حکم پس از مهلت استیناف، تایید شده است. بر هیچ کس پوشیده نیست که دولت باراک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده امریکا تا آخرین روزهای سقوط مبارک از وی حمایت میکرد و حتی نسبت به سرکوب انقلابیون کمترین موضعی نمی گرفت. در هر صورت باید مراقب حرکات خزنده حسنی مبارک و همراهانش در فضای سیاسی داخلی مصر بود. این حرکات خزنده میتواند پیام یا نشانهای دال بر رسوب دوباره دیکتاتوری غربی- صهیونیستی در مصر باشد. حسنی مبارک خود قبلا نماد این نوع دیکتاتوری در قاهره بوده است. هم اکنون ملت مصر در چنین برهه حساسی باید "دشمن شناسی" دقیق را در صدر اهداف خود تعریف کند. در این خصوص ایالات متحده امریکا و عربستان سعودی حکم اصلی ترین کانونهای القای توطئه و آشوب در مصر را دارند. افزایش سطح مراودات سیاسی، امنیتی، تجاری و حتی برگزاری مانورهای نظامی مشترک میان مصر و عربستان در دوران مرسی چه معنا و مفهومی داشته است؟ حافظه تاریخی مرسی تا اندازهای ضعیف شده بود که حمایتهای وقیحانه ریاض از حسنی مبارک را در دوران دستگیری و زندانی شدن و شکنجه اعضای اخوان المسلمین در مصر را فراموش و تصویری آرمانگرایانه از ریاض ترسیم کرد. به جرات میتوان ادعا کرد که یکی از اصلی ترین عوامل تضعیف حکومت مرسی ترسیم تصاویر غیر واقعی و خیال پردازانه از کاخ سفید، عربستان و حتی جامعه مصر بوده است.از این رو ملت مصر در برهه حساس فعلی نیز باید مراقب سه دشمن ثابت خود یعنی امریکا، تل آویو و عربستان سعودی باشند.
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/931